راههای درمان بی حسی عصب صورت و دلیل فلج بلز

بیماری فلج بل یا بی حسی صورت که به نام فلج بلز پالسی نیز شناخته می‌شود معمولا به صورت ناگهانی ایحاد شده و باعث بی حسی و فلج یک طرف صورت می‌شود.

بیماری فلج بل یا بی حسی صورت چیست؟

فلج بل که تحت عنوان بی حسی یا فلج صورت نیز شناخته می‌شود، فلج یا ضعف شدید عضلات صورت در یک طرف چهره است. اعتقاد بر این است که این فلج در اثر تورم عصبی که عضلات صورت را کنترل می‌کند، اتفاق می‌افتد.

بیماران مبتلا به فلج بلز معمولا متوجه می‌شوند که به طور ناگهانی قادر به کنترل عضلات صورت خود، معمولا در یک طرف صورت، نیستند. فلج بل باعث افتادگی یک طرف چهره می‌شود؛ این مشکل ممکن است بر تولید بزاق و اشک و حس چشایی نیز تاثیر بگذارد.

فرد ممکن است در اول صبح که از خواب بیدار می‌شود دچار بی حسی یک طرف صورت شوند. اکثر افرادی که نشانه‌های ناگهانی را تجربه می‌کنند، فکر می‌کنند که سکته کرده‌اند.

بی حسی عصب صورت

آیا فلج شدن نصف صورت به دلیل بیماری بلز پالسی است؟

به طورکلی، اگر ضعف و یا فلج تنها روی صورت تاثیر بگذارد، به احتمال زیاد فلج بل می‌باشد. هر ساله حدود ۱ نفر از هر ۵۰۰۰ نفر دچار فلج بلز می‌شود. این وضعیت نسبتا نادر است. در موارد بسیار نادر، فلج بل می‌تواند هر دو طرف چهره فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

فلج بل ضعفی است که عضلات صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری به طور ناگهانی، معمولا در یک طرف چهره ایجاد می‌شود. دلیل بیماری فلج بلز به صورت دقیق روشن نیست اما در اغلب موارد احتمالا به علت عفونت ویروسی است. اکثر افراد در طی ۲ تا ۳ ماه بهبودی کامل پیدا می‌کنند.

شروع یک دوره قرص‌های استروئیدی در عرض ۷۲ ساعت اول شانس بهبودی کامل را افزایش می‌دهد. اما تشخیص و درمان فلج بل باید توسط متخصص مغز و اعصاب انجام شود، زیرا اکثر مردم نمی‌توانند تشخیص دهند که فلج شدن صورت به دلیل فلج بل است یا سکته مغزی.

علت فلج بل و بی حسی صورت چیست؟

عصب صورت اغلب عضلات صورت و قسمت‌هایی از گوش را کنترل می‌کند. عصب صورت از طریق یک شکاف باریک در استخوان از مغز به صورت کشیده شده است. اگر عصب چشمی ملتهب شده باشد، در برابر گونه تحت فشار قرار خواهد گرفت یا ممکن است درون شکاف باریک در تنگنا باشد. این حالت می‌تواند باعث آسیب به پوشش حفاظتی عصب شود.

اگر پوشش حفاظتی عصب آسیب ببیند، سیگنال‌هایی که از مغز به عضلات صورت می‌رسند، ممکن است به درستی انتقال نیافته و منجر به ضعف یا فلج عضلات صورت یا فلج بل شوند.

دانشمندان از علل دقیق بیماری فلج بل آگاهی ندارند ولی احتمال می‌دهند که ویروس دلیل این بیماری باشد.

ویروس فلج صورت

کارشناسان معتقدند که این وضعیت توسط یک ویروس، و معمولا ویروس تبخال، که عصب را ملتهب می‌کند، ایجاد می‌شود. ویروس تبخال باعث ایجاد تبخال و تبخال تناسلی نیز می‌گردد.

سایر مواردی که به عنوان ویروس فلج کننده صورت شناخته می‌شوند، عبارتند از:

• ویروس آبله مرغان و شینگل
• ویروس تبخال و تبخال تناسلی
• ویروسی که منونوکلئوز را (اپستین-بار) ایجاد می‌کند
• ویروس سیتومگالو
• ویروس معده
• آنفلوانزای B
• بیماری دست و پا و دهان (ویروس کوکساکی)

عوامل غیر ویروسی فلج بل

دلایل دقیق فلج بلز و بی حسی صورت یافت نشده‌اند. با این حال، به نظر می‌رسد ارتباطاتی بین میگرن و ضعف صورت و سایر اندام‌های بدن وجود دارد.

برخی مطالعات نشان داده‌اند افرادی که دارای میگرن هستند احتمال بالاتری برای ابتلا به فلج بل دارند. این وضعیت افراد زیر را بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد:

• افراد ۱۵ تا ۶۰ ساله
• افراد مبتلا به دیابت یا مشکلات تنفسی فوقانی
• زنان باردار، بخصوص در سه ماهه سوم
• زنان که کمتر از یک هفته قبل زایمان کرده‌اند.

لازم به ذکر است که فلج بل یا فلج هفتم صورت به طور مساوی بر مردان و زنان تاثیر می‌گذارد.

علائم فلج بلز پالسی

اعصاب صورت چشمک زدن، باز و بسته کردن چشم‌ها، لبخند زدن، بزاق، اشک ریختن (تولید اشک) و اخم کردن را کنترل می‌کنند. این اعصاب همچنین به عضلات استپ استخوانی داخل گوش که در شنوایی دخیل است، متصل هستند.

علائم فلج بلز

نشانه های فلج بل که منجر می‌شود عصب صورت به درستی کار نکند، شامل موارد زیر است:

• فلج و ضعف ناگهانی در یک طرف صورت
• بستن یکی از پلک‌ها دشوار یا غیرممکن خواهد بود.
• خارش و سوزش چشم، به دلیل عدم پلک زدن و خشک شدن بیش از حد
• تغییر در میزان اشکی که چشم تولید می‌کند.
• بخش‌هایی از صورت مانند یک طرف دهان ممکن است دچار افتادگی شود.
• ترواش آب از یک طرف دهان. میزان بزاق تولید شده تغییر می‌کند.
• دشواری در بیان احساسات با صورت
• حس چشایی ممکن است تغییر کند.
• گوش آسیب دیده ممکن است منجر به حساسیت به صدا (شنوایی بیش از حد) شود. صداها بلندتر به نظر می‌رسند.
• درد در جلو یا پشت گوش در سمت آسیب دیده
• سردرد

روش تشخیص فلج بلز

بیمار باید علائم مغزی خود را با نورولوژیست مطرح کند. متخصص مغز و اعصاب به دنبال یافتن مشکلات دیگری خواهد بود که در تشخیص فلج صورت کمک می‌کند؛ مانند تومور، بیماری لیم یا سکته مغزی. این تشخیص شامل بررسی سر، گردن و گوش بیمار می‌باشد.

پزشکان همچنین به دقت عضلات صورت را بررسی می‌کنند و تعیین خواهند کرد که آیا اعصاب دیگری جدا از عصب صورت آسیب دیده اند یا خیر. اگر تمام علل دیگر کنار گذاشته شدند، متخصص مغز و اعصاب فلج بل و بی حسی صورت را تشخیص می‌دهد.

تشخیص فلج بل

اگر متخصص مغز و اعصاب همچنان مردد باشد، ممکن است بیمار را به یک متخصص ENT (گوش، حلق و بینی) ارجاع دهد. متخصص بیمار را معاینه خواهد کرد و همچنین ممکن است آزمایشات زیر را تجویز نماید:

1. الکترومیوگرافی (EMG)
2. ام آر ای، سی تی اسکن و یا اشعه ایکس

الکترومیوگرافی (EMG)

در این آزمایش، الکترودهایی روی صورت بیمار قرار می‌گیرند. یک دستگاه فعالیت الکتریکی اعصاب و ماهیچه‌ها در پاسخ به تحریک اندازه‌گیری می‌کند. این تست می‌تواند میزان آسیب عصبی و همچنین موقعیت آن را تعیین کند.

ام آر آی، سی تی اسکن و یا اشعه ایکس

این آزمایشات در تعیین اینکه آیا مشکلات اساسی دیگر مانند عفونت باکتریایی، شکستگی جمجمه یا تومور باعث ایجاد علائم هستند یا خیر، مناسب هستند.

درمان فلج بل و بی حسی صورت چگونه است؟

اکثر افراد طی ۱ تا ۲ ماه از فلج بل بهبودی می‌یابند، مخصوصا افرادی که هنوز درجاتی از حرکت در عضلات صورت دارند.

روش های درمان بیماری فلج بلز عبارتند از:

• هورمون پردنیزولون
• مرطوب کننده چشم
• جراحی
• ضد ویروس

درمان فلج بلز با هورمون پردنیزولون

درمان با هورمونی به نام پردنیزولون می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند. مطالعه‌ای نشان داده است که اگر پردنیزولون در مدت ۷۲ ساعت پس از شروع فلج بل استفاده شود، به طور قابل توجهی شدت و بروز علامت در ۱۲ ماه کاهش می‌دهد.

این استروئید باعث کاهش التهاب می‌شود که به تسریع بهبودی عصب آسیب دیده کمک می‌کند. پردنیزولون از انتشار موادی که موجب التهاب در بدن می‌شوند مانند پروستاگلاندین‌ها و لوکوترین‌ها جلوگیری می‌کند. بیماران دارو را به صورت خوراکی (از دهان)، و معمولا دو قرص در روز، به مدت ۱۰ روز مصرف می‌کنند.

استفاده از مرطوب کننده چشم

اگر بیمار به درستی پلک نزند، چشم مداوم باز می‌ماند و اشک‌ها تبخیر می‌شوند. برخی از بیماران کاهش تولید اشک را تجربه خواهند کرد. هر دو مشکل ممکن است خطر آسیب یا عفونت چشم را افزایش دهند.

پزشک ممکن است اشک مصنوعی در قالب قطره‌های چشم و همچنین پماد تجویز کند. قطره‌های چشم معمولا در طول ساعات بیداری مصرف می‌گردند، در حالی که پماد قبل از خوابیدن استفاده می شود.

جراحی فلج بلز پالسی

بیمارانی که نمی‌توانند در هنگام خواب چشم خود را به درستی ببندند، باید از نوار جراحی برای بستن آن استفاده کنند.

کاربرد ضد ویروس برای درمان فلج صورت

در برخی موارد، ضد ویروسی مانند آیسکلوویر ممکن است در کنار پردنیزولون مصرف شود. با این حال، شواهد مبنی بر مفید بودن آنها ضعیف است.

مراقبت و درمان خانگی بی حسی صورت

درمان خانگی بی حسی صورت شامل موارد زیر است:

• تمرینات صورت
• مراقبت از دندان
• خوردن غذاهای نرم
• مسکن OTC

تمرینات صورت

زمانی که عصب صورت شروع به بهبودی می‌کند، محکم کردن و آزاد کردن عضلات صورت می‌تواند آنها را تقویت کند.

مراقبت از دندان

اگر احساس کم یا هیچ احساسی در دهان وجود نداشته باشد، غذا به آسانی در دهان تجمع می‌یابد و منجر به پوسیدگی یا بیماری لثه می‌گردد. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می‌تواند به جلوگیری از این مشکل کمک کند.

خوردن غذاهای نرم

اگر در بلعیدن مشکل وجود داشته باشد، فرد باید غذا را به خوبی جویده و آهسته غذا بخورد. انتخاب غذاهای نرم مانند ماست نیز می تواند کمک کننده باشد.

مسکن OTC

برای کاهش هرگونه درد از مسکن OTC استفاده کنید.